Máxima en dessins: het paisleymotief

Effen stoffen hebben een streepje voor bij koningin Máxima. Door de rust te bewaren qua kleding, kan ze namelijk onbeperkt uitpakken met hoeden, sieraden en andere accessoires. Maar Máxima zou Máxima niet zijn als ze niet af en toe een uitstapje zou maken naar ruiten, strepen, hanenpoten en dies meer. Daarom nu online: een serie over Máxima's dessins. Met vandaag in de hoofdrol…… het paisleymotief!

Dat de wereldpolitiek en kledingtrends nauw met elkaar verweven kunnen zijn, blijkt wel uit de geschiedenis van het paisleymotief. In de eerste eeuwen na Christus kwam het kleurrijke dessin onder de naam Boteh Jegheh al voor in Perzië, en dankzij handelsroutes kwam het motief in de zestiende eeuw ook in Azië terecht. Als knooppunt voor de overzeese handel groeide India zelfs uit tot hét centrum van het druppelvormige motief.

Souvenir
Dankzij veteranen en de toenemende handelsbetrekkingen tussen Engeland en India (toen deels een Britse kolonie) kreeg het dessin aan het begin van de achttiende eeuw ook vaste voet aan de grond in Engeland. Zowel dames als heren uit de hogere klasse droegen als teken van rijkdom accessoires met de Indiase kommaprint, bij voorkeur een kasjmier sjaal. Voor het gewone volk was een dergelijke souvenir in eerste instantie onbereikbaar, want een overzees hebbedingetje kostte destijds uiteraard heel veel geld.
Aan het begin van de negentiende eeuw kwam daar echter verandering in, want dankzij een nieuwe uitvinding kon er in Schotland opeens met vijf verschillende kleuren geweven worden. Dat had uiteraard gevolgen voor de populariteit van het dessin, want opeens kon het in eigen land vervaardigd worden voor een veel lagere prijs. Alleen al in de Schotse stad Paisley kwamen er genoeg bestellingen binnen om 7000 wevers aan de slag te houden. Ze-ven-dui-zend! En dat voor die tijd. Vandaar ook de naam: paisleymotief. Een motief uit Paisley.

Een schilderij uit 1824, met daarop een dame met een fluwelen Biedermeier-japon en een kasjmier paisleysjaal.

Klassieker
In 1870 leek het er even op dat de paisleytrend voorgoed zou overwaaien, maar inmiddels kunenn we zonder te overdrijven wel concluderen dat het motief een echt blijvertje is. Een heel bijzonder blijvertje zelfs, want het dessin duikt bij de meest uiteenlopende personen en gelegenheden op. Van een hippie op de vrijmarkt tot Hare Majesteit op zakenreis. Hoe komt dat? Het antwoord op deze vraag brengt ons bij de vele gezichten van het dessin. Door de ronde vormen en het rijke kleurenspel is het dessin in de basis vrij informeel en bohemian, maar net als bij een radio kun je bij het paisleymotief ook net zolang aan de knoppen draaien tot alles naar wens is. Zo kun je het motief laten printen op een zwierige stof, of juist laten weven op rijke zijde. Ook kun je de ondergrond heel rustig houden en de komma centraal zetten, of juist kiezen voor een heel druk dessin. Daarnaast kun je ook nog variëren met de grootte en de dosering, waardoor het dessin eigenlijk altijd wel kan en mag. Zolang de knoppen maar goed zijn ingesteld.

Máxima
Goed, laten we nu gaan kijken naar Máxima's paisley-looks. Heel veel tijd hoef je hier niet voor uit te trekken, want de print met grote komma heeft de koningin bijna niet in haar kast hangen. Wel veel soortgelijke prints met een Oosterse uitstraling, die door de grote webshops sans gene ook gewoon worden omschreven als paisleyprint. Ik heb even getwijfeld, maar toen toch maar besloten om hun voorbeeld te volgen. Want wie vind het nou erg om naar wat extra foto's van Máxima te kijken? Ik in ieder geval niet.

Een japon van Altuzarra: