Al 23 jaar gaat prinses Beatrix door het leven zonder haar grote liefde, wijlen prins Claus. Niet alleen door Beatrix en haar gezin was Claus geliefd. Hij betekende ook veel voor Nederland. Welke goede doelen steunde prins Claus?
Daarmee bedoelen we natuurlijk niet welke goede doelen hij financieel steunde. Dat weten we overigens ook niet. Net als andere prinsen en prinsessen was ook prins Claus betrokken bij bepaalde stichtingen en doelen. Het is al zo lang geleden dat Claus nog ‘bij ons’ was. Het werk dat hij deed mag niet vergeten worden. Daarom vandaag een blog over de goede doelen van prins Claus.
Ontwikkelingsstrategie in Afrika
Prins Claus werd in 1970 benoemd tot voorzitter van de Nationale Commissie voor Ontwikkelings-strategie. Dit was een publiciteitsorgaan voor het ontwikkelingsbeleid van de regering. Wat was eigenlijk de reden dat Claus hiervoor gekozen werd? De jonge Claus verhuisde in 1928 met het gezin von Amsberg naar de voormalige Duitse kolonie Tanganyika, het latere Tanzania. Zijn vader werd bedrijfsleider van een koffie- en sisalplantage. Deze plantage was in Duits-Engelse handen. Zo’n tien jaar woonde Claus in Tanzania. Hij was heel gelukkig in die jaren, zo vertelde hij later. In 1938 ging het gezin terug naar Duitsland. Zijn hele leven bleef Claus heel geboeid door Afrika. Dat zorgde er voor dat hij voorzitter werd van het genoemde comité. Helaas ging het op dat gebied niet helemaal goed. Aan Claus’ inzet heeft het ongetwijfeld niet gezeten. De prins kwam in een politiek omstreden rol terecht, vanwege het ontwikkelingsbeleid voor de regering. Zo beval de commissie een kleine subsidie aan aan het Angola Comité, dat streed voor een onafhankelijk Angola. Daarnaast organiseerden ze een koffieboycot, om het regime van de Portugese kolonie dwars te zitten. Dit werd hem funest voor zijn werk voor de commissie. Het lag politiek te gevoelig.
Vrijwilligers en ontwikkelingssamenwerking
Er werden nieuwe functies gezocht, waar hij zich in kon zetten voor goede doelen. Zo werd hij voorzitter van de Stichting Nederlandse Vrijwilligers. Daarnaast werd hij bijzonder adviseur van de minister voor Ontwikkelingssamenwerking. Claus voelde zich echter heel beperkt in deze functie. Zijn eigen mening moest hij zoveel mogelijk voor zich houden. Als voormalig diplomaat wist hij echter goed hoe hij diplomatiek moest optreden. Hij gaf veel lezingen over ontwikkelingssamenwerking. Daar wist hij bepaalde ideeën goed over te brengen. Mede door zijn invloed werd de algemene visie op ontwikkelingswerk veranderd. Hij zag het zo: niet persé derde wereld landen helpen, maar de landen aanleren hoe ze zichzelf kunnen helpen.
Kwaliteiten Claus benutten
Gelukkig kreeg de regering in de gaten dat de kwaliteiten van prins Claus anders benut moesten worden. Naast zijn werk voor Ontwikkelingssamenwerking, waarvoor hij veel landen bezocht, werd hij ook benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen van diverse organisaties. De Nederlandsche Bank, de PTT en hij werd voorzitter van het Export Platform Verkeer en Waterstaat. Daarnaast werd hij lid van Stichting Biowetenschappen en Maatschappij. Toch kon hij als lid van het Koninklijk Huis niet zoveel voor deze organisaties betekenen als hij graag gewild had. Andere functies die prins Claus bekleedde zijn:
- erevoorzitter Stichting Nationaal Contact Monumenten
- erevoorzitter Koning Willem I Stichting
- beschermheer Koninklijk Concertgebouworkest
- beschermheer Scouting Nederland
- beschermheer De Hollandsche Molen
- beschermheer Nationaal Muziekinstrumenten Fonds
- beschermheer Nederlandse Bachvereniging
- beschermheer Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde
- Honorary Fellow Institute of Social Studies
- Honorary Fellow Society for International Development
- erevoorzitter Prins Claus Fonds voor Cultuur en Ontwikkeling (sinds 1996 tot aan zijn overlijden)
Prins Claus Fonds
Toen Claus in 1996 zijn 70e verjaardag vierde, werd door de regering het Prins Claus Fonds ingesteld. Dit zal hij ongetwijfeld mooi gevonden hebben. Het doel van het fonds is namelijk geldbedragen uitkeren ter ondersteuning van cultuur en ontwikkeling in derdewereldlanden. Claus werd erevoorzitter van het Prins Claus Fonds.
Stropdas
Veel mensen vonden de prins een aardige man, maar toch wat treurig en een wat kwetsbare figuur, die altijd in de schaduw van Beatrix kwam. Zijn laatste openbare jaren veranderde dit beeld. Hij zette zich al een hele tijd enorm in voor ontwikkelingslanden, maar gaf ook openhartige interviews. Ook hield hij juridische gevechten tegen onjuiste publicaties in roddelbladen. En wat vooral veel mensen nog weten, is zijn ludieke actie als protest tegen het strakke keurslijf waar hij vast zat. Tijdens de Prins Claus Prijs uitreiking in 1998, hield hij een toespraak die gewijd was aan de Afrikaanse mode. Hij riep alle mannen op om ‘hun nek uit te steken’ en riep: “Dasdragers aller landen, verenigt u!” Daarop rukte hij zijn stropdas af een gooide deze van zich af.
De weg banen voor Máxima
Van het feit dat prins Claus zich zo beknot voelde in zijn bezigheden is veel geleerd. De druk die samengaat met een publieke rol, was zwaar voor hem. Soms té zwaar. Dat had een grote rol in zijn depressies. Daar was hij open over, wat voor die tijd best bijzonder was. De geschiedenis mocht zich bij de toekomstige vrouw van de prins Willem-Alexander niet herhalen. Dát is de reden dat Máxima behoorlijk veel vrijheid heeft gekregen om haar werkzaamheden te hebben en uit te voeren. Prins Claus heeft – waarschijnlijk onbewust – de weg gebaand voor Máxima.
Functies Máxima
Voor Máxima werd een gekeken naar functies waarin ze zichzelf kon zijn, en die bij haar passen. Zij mocht zich niet zo beknot gaan voelen als prins Claus, de geschiedenis mocht zich niet herhalen. Máxima had al jong een passie voor economie. Ze studeerde dan ook economie aan de Katholieke Universiteit van Argentinië. Vanwege haar carrière bij banken en haar economische achtergrond, leek Máxima de geschikte persoon voor de VN-adviesgroep voor het Internationale Jaar van het Microkrediet in 2005. Aansluitend ging Máxima tot 2009 werken binnen de VN-adviesgroep. Zo presenteerde ze in 2008 de aanbevelingen van de adviesgroep aan de VN-secretaris-generaal. Hieruit is haar functie ontstaan voor de VN, sinds 2009 voor financiële inclusie en sinds vorig jaar voor financiële gezondheid.
Máxima en mentale gezondheid
Niet alleen baande Claus de weg voor Máxima qua functie(s). Het feit dat Claus destijds al zo over zijn mentale gezondheid sprak, werd enorm gewaardeerd en heeft geholpen om het open zijn over mentale gezondheid op de kaart te zetten. Ook Máxima heeft daar een grote rol in. Na de dood van haar zusje Inès is zij zich meer en meer in gaan zetten voor mentale gezondheid. Dit doet ze met name voor de organisatie MIND Us. Maar, misschien nog wel belangrijker, geeft ze een goed voorbeeld door te praten over de mentale gezondheid van haar dochters. Daarmee geeft ze een signaal af: het is géén schande om te praten over mentale gezondheid. Laat het maar gewoon worden, dat we daar over spreken. Zó zet je iets verdrietig om in iets heel waardevols.
Meer lezen? Dat kan hier!
