Toegegeven: de blog over Catherines jurk van Safiyaa was bewust wat prikkelend geschreven. Nu het gesprek over verborgen signalen en verkeerd geinterpreteerde keuzes op gang is gekomen, duiken we in de wondere wereld van koninklijke modesignalen.
Ze zeggen weleens dat een foto meer zegt dan duizend woorden. Aan het hof gaat dat ook zeker op voor een outfit. Door middel van stoffen, kleuren, patronen en labels wordt er volop gecommuniceerd. Op woorden kunnen ze gevangen worden, op kleding is dat een stuk lastiger. Dat de Oranjes van deze wetenschap ook dankbaar gebruik maken, zal ik aan de hand van vier voorbeelden laten zien.
Voorbeeld 1: de witte anjer
In 1976 was het niet bepaald gezellig op Paleis Soestdijk. Terwijl koningin Juliana met allerlei ingewikkelde situaties worstelde, werd duidelijk dat haar man maar liefst 1,1 miljoen dollar aan steekpenningen had aangenomen. Als gevolg van de affaire moest prins Bernhard zijn functies bij de krijgsmacht en in het bedrijfsleven neerleggen. Ook kreeg hij het dringende advies om zijn militaire uniform niet meer te dragen. Voor prinses Beatrix was deze situatie heel pijnlijk. Haar vader was haar held en nu werd hij voor het oog der natie aangepakt. Vanwege de ministeriële verantwoordelijkheid kon ze niet in woorden voor haar vader opkomen. Wat ze wél deed was op Koninginnedag 1976 een grote, witte anjer dragen. De bloem was – en is- zo nauw met prins Bernhard verbonden, dat het voor iedereen duidelijk was aan welke kant ze stond.
Voorbeeld 2: de verlovingsjurk
Het is geen geheim dat prinses Beatrix en prinses Mabel elkaar graag mogen. Toen laatstgenoemde in 2005 onder vuur lag vanwege haar vroegere omgang met crimineel Klaas Bruinsma, kon Beatrix helaas niet voor haar opkomen. Want: ministeriële verantwoordelijkheid. Wat ze wél kon doen, was kleur bekennen door het uitlenen van haar verlovingsjurk. En dat deed ze dan ook.
Voorbeeld 3: een geverfde jurk
Meestal draagt Máxima iets nieuws op Prinsjesdag, maar voor 2020 maakte ze -terecht- een uitzondering. Door het coronavirus stond het land in brand en rondparaderen in een nieuwe couturejurk zou wel heel verkeerde signalen uitzenden. Een eerder gedragen jurk van Claes Iversen werd in een verfbad gedompeld, met een zowel oude als nieuwe jurk als resultaat. Om te voorkomen dat het signaal niet -of verkeerd- zou worden opgepikt, stuurde de Rijksvoorlichtingsdienst op eigen initiatief een persbericht de wereld in over het vermaakproces.
Voorbeeld 4: kosten spreiden
Aan een couturejurk van Iris van Herpen hangt een flink prijskaartje. De bedragen beginnen bij 35.000 euro en kunnen oplopen tot getallen rond de 100.000 euro. Zelfs voor een koningin zijn dit ongekend hoge bedragen. Dat er de rest van de maand alleen maar jurken uit een ver verleden opdoken, is dan ook geen toeval. Na tientallen berichten over haar zuinigheid/duurzaamheid kon er wel een topstuk vanaf.
Wraak
Lang verhaal kort: een koninklijke jurk is meer dan alleen maar een aan elkaar genaaide lap stof. Het kán, indien nodig, een uitstekend communicatiemiddel zijn. In het Verenigd Koninkrijk zijn ze daar nog veel bewuster mee bezig dan in Nederland. Zie het maar als de erfenis van prinses Diana, die de taal van mode vloeiend sprak. Het ultiemde voorbeeld hiervan is de revengedress (wraakjurk). Ik zal dit verhaal nog even kort uit de doeken doen voor de dames en heren die het hebben gemist.
Op 24 juni 1994 werd er een interview uitgezonden met prins Charles, waarin hij zijn onttrouw opbiechte. Gekrenkt als ze was, besloot prinses Diana diezelfde avond naar een benefietdiner te gaan waar ze eerder de uitnodiging voor had afgeslagen. Het laatste wat ze wilde, was dat het gezicht van de prins de voorpagina’s zou domineren. In haar kast hing al drie jaar een zwarte cocktailjurk, die ze eigenlijk té gewaagd vond om publiekelijk te dragen. Maar nu, op de avond waar ze aan Charles en de wereld wilde bewijzen dat zij veel meer was dan een troostprijs, trok ze hem tóch aan. Met een opgeheven hoofd liep ze langs een haag van fotografen. Het resulteerde in iconische foto’s, die Charles subiet van de voorpagina verdreef. Vandaar dat de jurk de revengedress wordt genoemd.
Toen Catherine en Meghan hun intrede deden aan het Britse hof, kregen ze beide het advies om van tijd tot tijd qua mode te dubbelen met hun overleden schoonmoeder. Diana’s imago zou een positieve uitwerking hebben op de hunne, zo was het idee.
Doordat de Britse royals zo vaak gebruik maken van de kracht van mode, worden hun outfits tegenwoordig zeer uitvoering geanalyseerd. Deze week kregen we daar ook weer twee voorbeelden van te zien.
Voorbeeld 1: flagdressing
Tijdens de klimaattop in Dubai droeg prins Charles een stropdas met Griekse vlaggen. Opvallend, want het Verenigd Koninkrijk en Griekenland hebben heibel vanwege de wereldberoemde Parthenon-sculpturen, die ooit in Athene stonden, maar in de negentiende eeuw werden overgebracht naar Londen. De ruzie liep zo hoog op, dat de Britse premier een ontmoeting met zijn Griekse collega afzegde. En toen droeg koning Charles opeens, middenin alle heibel, een stropdas met Griekse vlaggen….. De een zag er een steunbetoon in richting Griekenland, het moederland van prins Philip. De ander zag er juist een afleidingsmaneuvre in, om de aandacht van het boek Eindstrijd weg te leiden. En dan kan het natuurlijk ook nog toeval zijn. Maar eerlijk is eerlijk: dan is het wel domme toeval.
I understand it’s simply a coincidence His Majesty is wearing a tie with the Greek flag on, despite speculation he was sending a subtle message following a diplomatic row between the UK and the Greek PM. pic.twitter.com/kpitsfQtQG
— Cameron Walker (@CameronDLWalker) December 1, 2023
Voorbeeld 2: een jurk van Safiyaa
En dan is daar ook nog de rel waar ik in de inleiding al naar verwees. Donderdagavond, tijdens de Royal Variety Performance, waren alle ogen gericht op prinses Catherine. In het nieuwe boek van Omid Scobie wordt zij namelijk aanwezen als een van de ‘racisten’ binnen de koninklijke familie. De auteur heeft goede connecties met Harry en Meghan, waardoor we wel kunnen raden uit welke richting het verwijt eigenlijk komt. Met woorden wil Catherine niet op de situatie ingaan. Ieder vraag die ze krijgt toegeroepen vanuit het persvak, negeert ze. Juist daarom gaan alle ogen nu uit naar de kleding/sieraden die de prinses draagt. Want: welk signaal wil ze uitzenden? Wat vindt ze van de hele situatie?
Uiteraard was de prinses op de hoogte van alle aandacht voor haar kleding. Dat ze tijdens de varietéshow een jurk droeg van een label dat geassocieerd wordt met Meghan, is dus op z’n minst opvallend. Is het een bewuste keuze? Een steek onder water? Een handreiking? Ik weet het niet. Mode hóeft geen communicatiemiddel te zijn, maar ik hoop dat je na deze blog wel begrijpt waarom er zo gesproken wordt over mogelijke signalen.
Ik mis eigenlijk de schapentrui van Diana, daar had ze ook een boodschap mee te zeggen. Misschien een idee om het een keertje te hebben over truien en royals?
Leuk, staat genoteerd!
Leuke blog Josine. En goed dat je hier even duidelijk maakt wie bepaalt wat er wordt geplaatst in MKM. Natuurlijk ben jij dat samen met Petra en de redactie. Wij lezers mogen er wel wat van vinden ;). Maar laten we wel lief voor elkaar blijven.
Soms zegt mode meer dan woorden en niet alleen in koninklijke kringen.
Het zal best dat royals weleens zullen communiceren via kleding. Echter het blog van 1 december jl. “Welk signaal zendt Catherina uit met deze jurk” vond ik persoonlijk wel heel erg ver gezocht. Vraag me nog af waarvoor deze ‘roddel-en achterklap’ titel nodig was? Wellicht een schreeuw van de redactie om meer lezers te trekken? Oppassen dat dit geen tweede Daily Mail of Story, Prive enfin noem maar op gaat worden. Men hoeft niet overal wat achter te zoeken zoals in die roddelbladen. Daar zit de wereld al vol genoeg van. Modekoningin Maxima-redactie; blijf u altublieft onderscheidend opstellen en ga hier niet in mee.
Ik geloof zelf ook niet dat Catherine er iets mee wilde zeggen, maar vond het niet slim dat haar styliste hier niet wat beter over heeft nagedacht. Maar kijk ik naar de poll (en naar de vele nieuwsberichten), dan wordt daar dus heel verschillend over gedacht. En dat boeit me mateloos.
En verder – en dit bericht is niet alleen aan jou gericht – is MKM een blog, geen overheidsinstantie. Wat er wel of niet geplaatst wordt, hangt af van mijn interesses, agenda, humeur, mogelijkheden qua beeld, etc. Er is geen onderwerpbeleid, geen verplichting qua aantal posts, etc. Staat iets je niet aan, dan ben je vrij om een pagina niet te bezoeken. Maar laat mij dan ook vrij om te posten wat ik wel/niet wil. Dank je wel 😀
En nogmaals: de oproep is algemeen, niet specifiek aan jou gericht. Aan de lopende band krijg ik mailtjes met vragen, of zelfs verboden in gebiedende wijs over wat ik wel of niet zou mogen posten. “Blijf bij de paleizen weg, dat is niet jouw specialiteit.” “Het is een modegebied, schrijf niet over botox.” “Het is een website over Maxima, stop met berichten over Charlene.” “Waarom schrijf je over de inhoud, het is toch een modewebsite?”
Tegen al die mensen wil ik zeggen: het team van MKM bepaalt wat er geplaatst wordt. Wil je een onderwerp graag aan bod zien komen, stuur dan een mailtje, dan zullen we er veel aan doen om het te realiseren. Zint iets je niet, stuur dan gewoon een mailtje in vriendelijke bewoording. Dat wordt gewaardeerd en als het lukt ook altijd beantwoordt. Ben je daar te boos/verdrietig/teleurgesteld voor?, Druk dan op het kruisje rechtsboven en besef dat MKM uiteindelijk gewoon maar een website is.
Oei, ik geloof dat ik toch een gevoelige snaar geraakt heb bij de redactie van MKM. Erg vervelend om soms negatieve reacties van lezers te krijgen over een brede waaier van onderwerpen zoals paleizen of Charlene, die m.i. toch echt met royals en dus wellicht ook in uw blad thuishoren. Dat is inderdaad aan de redactie van MKM. Goed dat u zich hierover duidelijk uitlaat. Echter vond ik persoonlijk dat de titel van het blog van 1 december jl. écht veel verder ging dan een koninklijk onderwerp.(en zo te lezen aan de reacties was ik niet de enige).Dit ging illustreerde toch echt roddel en achterklap en dat heeft volgens mij niets meer te maken met royals, paleizen, Charlene, de pony of de hond van prins huppeldepup. Ik acht de MKM website daar wat hoogstaander in. Maar dank redactie voor de feedback.
Achteraf gezien was de titel inderdaad verkeerd. Het leek net alsof ik er ook een signaal in zag, terwijl dat in werkelijkheid niet zag. De blog verwijderen staat me niet zo aan, want ik sta achter de inhoud, maar de titel heb ik aangepast.
Respect Josine, en dankjewel voor je mooie reactie 👌. Ik wil graag op een positieve manier, met de redactie, meedenken. Nogmaals dank.
Niet zag = niet zo was.
Mee eens. Titel is ondertussen aangepast. In vredesnaam is er toch maar uitgehaald. Heel verstandig maar voortaan eerder over nadenken. Blijft verder een zeer vervelende blog maar is door het plaatsen van de tweede blog soort van goedgepraat door de redactie. Bedenkelijk niveau dit allemaal.
Idd goed dat de titel is aangepast. Wat mij betreft overheerste vooral de verbazing/bevreemding dat de vorige blog met die titel online was gezet. Juist omdat de redactie hier over het algemeen als erg communicatief vaardig overkomt.
Begrijpelijk Josine, dat je op jouw site wil plaatsen wat je wilt, maar die blog was ook in de rest van de tekst te Story-achtig/suggestief opgezet, met woorden als spoiler-alert. En dat ben ik als lezer gewoon niet gewend hier.
Oooh, die superprachtige, echt iconische zwarte strapless jurk van Diana, haar kapsel, haar choker collier, haar schoenen : hoe ontzettend mooi toch !! Dank, lieve Josine, om die hier nog eens uit de royalty-pareltjeskist te voorschijn te toveren ! (Zag je vanavond nog maar eens op BB – altijd heerlijk, jouw commentaartjes daar – altijd ook zo charmant gebracht !!)
Koninklijke modesignalen…..!
Ik denk dat velen, koninklijk of niet, wel eens een signaal afgeven naar de omgeving, bewust of onbewust d.m.v. houding, taal, stembuiging, uiting van emotie, kleding, accessoires, make-up, gebaren enz.
Wanneer ik de betreffende persoon niet zo goed ken of zelf gesproken heb blijft de werkelijke boodschap van het afgegeven signaal voor mij verborgen en rest mij slechts gissen of aannames.
Gissen kan ook missen zijn.
De grens tussen een aanname en de werkelijkheid is soms heel dun en dan is het oppassen geblazen.
Maar soms is het signaal heel duidelijk en dat kan ergernis, boosheid of juist vertedering/emotie oproepen.
Hoe het ook zij, laten we als mensen respect voor en naar elkaar blijven houden en tonen, want achter een signaal kan een wereld van verdriet, opgekropte emotie, minderwaardigheidsgevoel, onzekerheid, en vul zelf maar meer in, schuil gaan.
Nee, dit is geen modereactie, maar ik wil dit naar aanleiding van dit en het vorige blog toch graag even delen.
Ik houd meestal niet zo van reageren op reacties met een beschuldigende of belerende ondertoon, maar heb nu toch de neiging om iets te schrijven. Ik begrijp alle commotie niet zo goed. Ik kan me best voorstellen dat er boodschappen worden verteld met kleding. Het onderwerp van deze blog is dan nog steeds mode: de taal van mode. Het interpreteren van taal waar geen woorden aan wordt gegeven, is per definitie subjectief, zeker als er door een hof niets over uitgelegd wordt. Ik lees voldoende nuance in de laatste blogs over ‘kleding met een boodschap’; ik zie geen roddel die als waarheid wordt neergezet. Ik onthoud me van een mening over het Britse koningshuis, behalve te zeggen dat ik denk dat de situatie gecompliceerder is dan alleen: de pers is de schuldige. Ik heb er in ieder geval geen probleem mee dat in deze blog dingen staan die verdergaan dan ‘deze jurk is ontworpen door X en is op deze en deze manier gemaakt’. Maar eigenlijk heb ik daar ook niets van te vinden: het is niet mijn blog. Het enige wat ik kan doen, is kiezen of ik een blog lees of niet.
👍
Mee eens!
Mee eens hoor Josine.
Het is toch eigenlijk onmenselijk om royals “hun stem (lees mening) af te nemen” alleen omdat ze tot een koninklijk huis behoren. Begrijpelijk, maar toch wringt het. Dan is kleding een perfecte manier om nog iets “te kunnen zeggen”.
De anjer van Beatrix was een statement hoor, daar werd flink over gepraat toentertijd.
De revenge dress van Diana was een meesterlijke zet, je wist meteen wat ze bedoelde toen ze de auto uitstapte.
De rest heel goed over na gedacht en volgens mij gedragen met een rede.
Ik gun het ze dat ze tenminste zo nog iets aan de buitenwereld mogen laten weten.
Jaaaaaa, de revenche dress van Diana was fantastisch. De Corona dress van Maxima een goede keuze en zeker het verfbad dat de jurk heeft gekregen, zoveel mooier als de originele kanariegele kleur. De verlovings jurk van Beatrix gedragen door Mabel vind ik geen succes. Verder kan ik begrijpen dat sommige kleding met een reden wordt gedragen. De Iris van Herpen die Maxima in Frankrijk droeg is een droom, zo mooi……
Mooie jurk van Kate
En mooie cocktailjurk van Diana
Verlovingsjurk Beatrix bij Mabel geen succes
En nu graag weer alleen over mode Josine
Mooie blog maar grotendeels blijven het aannames die gestoeld zijn op wat de media in het VK de wereld in slingert en we nu voor feit aannemen. Laten we daar alert op blijven.
Wat betreft dat laatste: eens. Tegelijkertijd geldt: als je alleen af mag/kan gaan wat door diegene daadwerkelijk is bevestigd, mis je een hoop. Aan het hof (en ook in de politiek kan ik inmiddels uit eigen ervaring zeggen) wordt veel bevestigd door middel van onofficiele bronnen, die niet bij naam genoemd mogen worden. Als het gaat om beeldvorming en kleding, zal het in de meeste gevallen zelfs helemaal niet bevestigd worden. Als iemand zegt: ik draag deze das omdat ik serieuzer over wil komen, kan diegene net zo goed de das achterwege laten 😉
Josine, ivm het “missen van een hoop” vraag ik mij steeds af of het soms niet beter is om een “hoop te missen”. De komst van de sociale media heeft ertoe geleid dat het “alles delen” bijna doodnormaal is en dat is het vlg mij niet/nooit .
Goede vraag, waar -denk ik- geen eenduidig antwoord op is. Waar de een graag alles wil weten, zit de ander er niet op te wachten. Ik hoor zelf liever bij de eerste groep.
Dank Josine, interessant! Over die verlovingsjurk van prinses Beatrix bijv.; erg leuk om te lezen. Ja dat verhaal van die revenchdress is dik bekend. Geweldige actie van prinses Diana. Wat een theater ook allemaal…. 🙂
Ik denk dat we allemaal wel eens een statement maken met onze kleding keus. Ik heb een aantal “carrière” kledingstukken die ik aantrek als ik iets lastigs moet doen voor mijn werk of me onzeker voel. Dat de royals dat doen, lijkt me logisch. En zolang het als steun of ondersteuning bedoeld is, helemaal prima. Mooi en verhelderend blog Josine!
“Toen Catherine en Meghan hun intrede deden aan het Britse hof, kregen ze beide het advies om van tijd tot tijd qua mode te dubbelen met hun overleden schoonmoeder.”
Wie aan het Britse hof heb je persoonlijk gesproken dat je dat weet?
De “revengedress”
Ja de pérs gaf die naam er aan, niemand heeft in het openbaar gehoord dat Diana dat zei.
Ook daar heeft de pers hele verhalen omheen verzonnen.
Waarom zou het een steek onder water zijn, of een handreiking door een merk te dragen wat Meghan ook draagt?
Hoezo is dat merk met Meghan geassocieerd?
Ik las vaak over haar en wat ze droeg, ik heb nog nooit van dat merk gehoord of in ieder geval is het nooit bij me blijven hangen.
Trouwens, het woord “racist” is door de pers verzonnen, Harry en Meghan hebben dat woord nooit gebruikt, toevallig zag ik een paar dagen geleden een stukje met Harry waar hij dat nog zei, wij hebben dat woord nooit gebruikt, dat heeft de pers verzonnen.
Het is de roddelpers die de dood van Diana op zijn geweten heeft en ze blijven gewoon doorgaan, bloedgeld.
Negen van de tien dingen die niet door personen letterlijk gezegd worden (qua zogenaamde signalen) is en blijft gokken, is de persoonlijke gedachte van de persoon die een dergelijke foto ziet, is die persoon die verhaaltjes in zijn/haar hoofd gaat bedenken.
Als je dat gaat verspreiden, is en blijft het roddel en achterklap, ga je meedoen met, vooral, die Engelse tabloids die heel wat erge dingen op hun geweten hebben.
En wat deze website betreft, dat gaat over kleding en niet over proberen in iemands hoofd te kijken die we helemaal niet kennen en over roddel en achterklap.
In ieder geval, ik ben dit niet gewend van jou Josine, heb me zelfs afgevraagd of je de website gehackt was, zó erg past dit (gemene) geroddel niet bij jou, alles bij elkaar tast dit je goede naam en eer aan.
Ja een lang verhaal waar sommige zich aan zullen ergeren, maar dit hele gebeuren raakt me dus ik wil het kwijt.
Helemaal mee eens.
Graag weer terug naar de mode zonder de roddels
Dank je wel Josine voor deze blog , en wat ook eigenlijk een reactie op gisteren is, het bleef stil aan jouw kant, wat mij eerlijk gezegd wel een beetje verbaasde.
Nu begrijp ik ook je blog en toonzetting , en denk ik dat het inderdaad een gebaar is van Kate, maar welke? misschien komen we er (n) ooit achter .
Ik zal nu waarschijnlijk wat anders naar koninklijke kleding gaan kijken,
of ik daar blij mee ben , weet ik nog niet, ik hoop iig. toch te blijven genieten van al het moois, (meestal tenminste) , op een positieve wijze.
👌