Geen heden zonder verleden, dus daarom blikt gastblogger Miny Vroegindewey de komende tijd met ons terug op koninklijke mode uit vervlogen tijden. Met vandaag aandacht voor Lodelijk Napoleon (1778-1846) en Hortense Bonaparte (1783-1837). 

Lodewijk Napoleon en Hortense Bonaparte – De Beauharnais waren koning en koningin van Holland van 1806 tot 1810. Hoewel zij slechts korte tijd in Nederland woonden, lieten zij wel een onuitwisbare indruk na. Ze introduceerden namelijk de empirestijl. Zo liet Lodewijk Napoleon het Paleis op de Dam inrichten in empirestijl. Nog steeds herinneren de kristallen kroonluchters en het empiremeubilair in het paleis aan deze Bonaparte.

Empirestijl
De empirestijl is een Franse neoclassicistische kunststroming, die in Parijs ontstond tijdens het bewind van Napoleon Bonaparte. Deze Franse keizer won veldslag na veldslag, en vergeleek zichzelf graag met de grote namen uit de Romeinse oudheid. Dat verklaart dan ook deels waarom de empirestijl was geinspireerd op de klassieke oudheid. Maar er speelde nog meer mee, want de opgraving van de Romeinse steden Pompeï en Herculaneum zorgde ook voor een opleving van de klassieke stijl. In eerste instantie aan het hof van Napoleon Bonaparte (de stiefvader van Hortense) en zijn echtgenote Joséphine de Beauharnais (de moeder van Hortense), en later ook aan het hof van Lodewijk en Hortense Bonaparte. 

Hoe zag die mode er dan uit? In ieder geval heel interessant. Mannen droegen strakke broeken, een wit hemd en jas. Er waren drie verschillende soorten jassen: de kortere redingote, de habit met rond weggesneden voorpanden en de frac met recht afgesneden voorkant. Opvallend hierbij waren de hoge opstaande kragen met geknoopte witte das, en niet te vergeten de goudkleurige epauletten op de uniformen. Dat is zeker ook goed te zien in de uniformen van Napoleon en Lodewijk Napoleon.

Lodewijk Napoleon Bonaparte in vol ornaat. Opvallend bij zijn uniform zijn de hoge kraag en epauletten.

Als dit geen empirestijl in optima forma is. Fraai uitgedoste maarschalk uit empiretijdperk.
Ook hier de hoge kraag en witte kniebroek.

De broers Napoleon en Lodewijk in discussie met elkaar.
Twee totaal verschillende broers, die het nooit eens waren, maar gekleed in dezelfde stijl.

Damesmode 
Hortense had een inspirerend voorbeeld in haar stijlvolle moeder Joséphine, die ook altijd gekleed ging in soepelvallende empirejurken. Deze lange rechte japonnen van soepele stoffen zoals mousseline, zijde en fluweel hadden een hoge taillelijn met korte of lange mouwen en dikwijls  pofmouwen. Vanwege de lage halslijn, de blote armen en de tekenende stoffen werden er aan het begin van de negentiende eeuw zelfs weddenschappen afgesloten of het opgemerkt zou worden als een vrouw alleen in haar hemd en halsdoek op straat liep. 'Naakte mode' werd de empiremode ook wel genoemd.

Accessoires en kapsels
Bij de empirejurken werden lange witte handschoenen, een bolero of spencer en platte schoenen gedragen. Jassen werden niet gedragen door de dames. In plaats daarvan droegen zij een mooie shawl (stola), het liefst een uit India.                                                                                                                     

De kapsels waren klassiek met een wrong of krulletjes langs het gezicht, en als hoofdversiering werd dikwijls een diadeem gedragen. Dit is ook goed te zien op de afbeeldingen van Hortense Bonaparte en haar moeder. Het leuke is dat er nog steeds empirejurken en tunieken worden gedragen, en dat deze stijl zeker klassiek en tijdloos genoemd kan worden.

Balschoenen van wit satijn met leren zool  1814 Rijksmuseum

Empirejurk 1800. Bron: Amsterdam Museum

Hortense Bonaparte in fraai geborduurde empirejurk. En haar zoontje ziet er ook schattig uit.

Hortense Bonaparte in fraaie empirejurk. Hierbij draagt ze een fraai diadeem.

Hortense in een  schitterend jurk van zo te zien in  rood fluweel. Hierbij heeft ze haar haren fraai opgestoken.

Manchetjes van empirejapon 1790. Bron: Amsterdam Museum

Modekoningin Hortense  in fraai geborduurde jurk met sleep. Zo te zien is de jurk van zijde. Zo mooi! Naast haar staat haar zoontje.

Napoleon en Josephine Bonaparte in vol ornaat. Opvallend bij Napoleon is de brede riem, en de lange witte handschoenen en klassieke kapsel bij Josephine.

Zwierige baljurk in empirestijl. Daarin kun je wel heerlijk dansen.

Wat ziet Hortense er beeldig uit in deze jurk en met haar fraai gekapte haren. Wat een mooie soepelvallende stof is hiervoor gebruikt.

Bronnen
Kostuumaccessoires - Marian Conrads 
                                                   Commons Wikimedia                                                        
www.search.opencultuurdata.nl
Wikipedia 

Over de auteur: Onze nieuwe gastblogger Miny Vroegindewey wandelt graag digitaal door het heden en verleden. Met veel plezier blogt ze op haar eigen weblog 'De Digitale Wandelaar' over de natuur, geschiedenis en (klassieke) kunst. Hiervoor duikt ze graag in de grote digitale schatkist, op zoek naar bijzondere 'kunstschatten', zo ook voor ModekoninginMáxima. Haar hobby's zijn: lezen, bloggen en wandelen in de natuur.